Het Quantum Delta NL Programma krijgt 615 miljoen euro als één van de toegekende innovatievoorstellen vanuit het Nationaal Groeifonds om Nederland te positioneren als een internationaal toonaangevend centrum en knooppunt voor quantumtechnologie: de Quantum Delta NL. Daarmee is het een 100% toegekend innovatievoorstel dat door staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat, Mona Keijzer, is ingediend in de eerste ronde. Het besluit van de adviescommissie onder voorzitterschap van Jeroen Dijsselbloem over de eerste ronde van het Nationaal Groeifonds is vandaag door de ministerraad overgenomen. De ambitie is om in zeven jaar een leidend Europees kenniscluster te ontwikkelen, met een bijdrage aan het bruto binnenlands product (bbp) van 5 tot 7 miljard euro en 30.000 hoogwaardige Nederlandse banen op de lange termijn.
Quantumtechnologie is een sleuteltechnologie die radicaal nieuwe producten en diensten mogelijk maakt. Quantumcomputers, quantumsimulators, quantumnetwerken en quantumsensoren kunnen straks dingen die ‘klassieke’ apparaten niet kunnen, zoals het doorrekenen van moleculen en materialen en het zorgen voor een internet dat niet gehacked kan worden. We staan daarmee aan het begin van een technologierevolutie die verwacht wordt een grote bijdrage te leveren aan het oplossen van maatschappelijke uitdagingen op het gebied van bijvoorbeeld energie, voedsel en zorg. Ook de marktverwachtingen zijn hooggespannen. Marktonderzoekers voorspellen dat de markt voor quantumtechnologie de komende twintig jaar uitgroeit tot ruim 65 miljard USD, en in 2050 wereldwijd zo’n 300 miljard USD zal bedragen. Dit is ook de reden dat er wereldwijd door overheden en bedrijven fors wordt geïnvesteerd in quantumonderzoek en -innovatie.
Voorloper
Nederland doet momenteel mee in de wetenschappelijke en technologische voorhoede van de quantumontwikkelingen. De ontwikkeling van silicon qubits en een quantum processor, het gebruik van entanglement voor ontwikkelingen van een quantum internet en de lancering van Quantum Inspire, de eerste Europese quantum computer in de cloud, zijn allemaal tot stand gekomen door of met hulp van Nederlandse onderzoekers. Daarnaast kent Nederland per hoofd van de bevolking gezien de meeste quantum-startups en is Nederland wereldwijd een top 3 speler als het gaat om wetenschappelijke output. Daarmee heeft Nederland een unieke kans om haar voorsprong te vertalen naar een duurzaam verdienvermogen voor heel Europa.
Ambitieus programma
De ambitie van Quantum Delta NL is dan ook groot: Nederland de komende zeven jaar positioneren als een nieuw Silicon Valley voor quantumtechnologie voor Europa. Het programma voorziet onder andere in de doorontwikkeling van de quantumcomputer en het quantuminternet, open toegankelijk voor eindgebruikers in bedrijfssectoren en maatschappelijke sectoren, inclusief het onderwijs. Ook is in het kader van dit plan het ‘living lab quantum & society’ opgericht – een wereldprimeur. Het zet in op een bloeiend ecosysteem waarin talent op alle niveaus wordt opgeleid en over de grenzen van instituties samenwerkt om een nieuwe Europese hightech-industrie te creëren. McKinsey becijferde dat het programma op de middellange termijn leidt tot een bijdrage aan het bruto binnenlands product van 5 tot 7 miljard euro en 30.000 hoogwaardige Nederlandse banen.
Quantum Delta NL
De investering uit het Nationaal Groeifonds zal gedurende het programma de komende jaren in drie verschillende tranches uitgekeerd worden, met een deel van het geld nu nog in reservering. Daarbij zijn meerdere tussentijdse evaluatie- en beoordelingsmomenten opgenomen
De uitvoering van het programma ligt in handen van stichting Quantum Delta NL, een brede samenwerking van kennisinstituten, bedrijven en maatschappelijke organisaties, waaronder QuTech (TU Delft en TNO), QuSoft (UvA en CWI), QT/e (Technische Universiteit Eindhoven), aQa (Universiteit Leiden), TNO, NanoLabNL, MinacNed, NanoNextNL, Braventure en Techleap. Vanuit de overheid zijn de ministeries van Economische Zaken en Klimaat, Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Defensie en NWO direct betrokken.
Slimste investering
Ronald Hanson, TU Delft en voorzitter Quantum Delta NL: “Na tientallen jaren van onderzoek staat de quantumtechnologie nu op doorbreken. Dit zal een nieuwe hightech industrie genereren die ons leven op ingrijpende en onvoorziene manieren kan verbeteren. Het is bijzonder dat heel Nederland zich achter ons programma heeft geschaard. De sterke clusters in Delft, Amsterdam, Eindhoven, Twente en Leiden zetten samen de schouders onder de uitvoering van het programma.”
Mona Keijzer, staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat: “Innovatie gericht op digitalisering, verduurzaming en gezondheid heeft bij de start van het Nationaal Groeifonds direct een prominente plek verkregen. Dat is goed voor álle Nederlanders. Immers: onderzoek en ontwikkeling is de sleutel voor duurzame groei en dus onze banen en inkomsten van de toekomst. Het is nodig dat de overheid ook actief grootschalige publieke financiering verstrekt om onderzoek, innovatie en technologie verder te laten ontwikkelen, startups te laten doorgroeien, talent aan te trekken, innovatie in Nederland te houden en daarmee onze internationale positie te versterken. Ik zie grote kansen voor de hierbij betrokken samenwerkende bedrijven, kennisinstellingen en overheden zoals bij Quantum Delta NL om deze uitdagingen te gaan verzilveren.
Freeke Heijman, directeur Quantum Delta NL: “De kracht van de positie van Nederland is deels te danken aan het feit dat de Nederlandse regering het belang van quantum al vroeg heeft onderkend. We zijn er trots op dat we dat succes nu kunnen uitbouwen met de uitvoering van het Quantum Delta NL-programma. Het is een actieplan dat zich richt op alle schakels in het ecosysteem: van talent tot onderzoek en ondernemerschap en cleanroomfaciliteiten. Samen met het commitment van de regering en alle stakeholders, zullen wij ervoor zorgen dat Quantum Delta NL de slimste investering wordt die de Nederlandse overheid ooit heeft gedaan.